Po długim okresie powstawania wzajemnie wykluczających się kolejnych wersji ustawy mającej wspomóc przedsiębiorców dotkniętych kryzysem, po jeszcze dłuższym czasie opiniowania na podstawie projektów i wrażeń o kolejnych wersjach – w końcu mamy ostateczną wersję tego dokumentu.
Nie jest on idealny, ma sporo błędów i niejasności – nie tym będziemy się jednak w tym wpisie zajmować. Postarajmy się wyłowić z niego informacje, które będą przydatne dla przedsiębiorców – zwłaszcza tych, których bezpośrednio dotknęło zamieszanie związane z koronawirusem.
Przeczytaj, a zrozumiesz lepiej:
- czy możesz zostać zwolniony z płacenia składki ZUS,
- kto może skorzystać ze świadczenia postojowego,
- jakie terminy wiążące do tej pory przedsiębiorców zostały odłożone.
Ustalmy zatem, którymi z oferowanych przez władze metod wsparcia warto się zainteresować. Z reguły wiążą się one ze zwolnieniem z pewnych obciążeń lub przesunięciem obowiązków na później, choć zdarzają się również sytuacje otrzymywania należności.
Najwięcej zamieszania wywołała kwestia składki ZUS, więc od niej zacznijmy.
Zwolnienie ze składki ZUS
Początkowo mówiono o odroczeniu obowiązku opłacenia należnych za 3 miesiące ubezpieczenia składek, co powodowałoby potem konieczność znalezienia w budżecie firmy kwoty 4-krotnie większej w jednej chwili. Stąd ostatecznie postanowiono, że składki opłacać będzie za nas państwo – co oznacza, że w razie potrzeby nadal jesteśmy ubezpieczeni.
Jakie są warunki?
Przede wszystkim – istnienie działalności przed lutym tego roku i jej niezawieszenie. Dalej – niestety przy zgłoszeniu do ZUS-u 10 ubezpieczonych i więcej, zwolnienie nie będzie przysługiwało.
Pozostałe kryteria różnią się dla przedsiębiorców płacących wyłącznie za siebie i przedsiębiorców płacących składki również za pracowników.
Ci drudzy – o ile podawane przez ZUS informacje będą potwierdzane – nie powinni zalegać ze składkami za końcówkę 2019 roku. Z kolei ci pierwsi (czyli najczęściej samozatrudnieni) będą ponadto weryfikowani pod kątem przychodu – otóż przychód uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek, nie może być wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (15 681 zł).
Zwolnienie ze składek dotyczy okresu od marca do maja – czyli przelewów robionych od kwietnia do czerwca. Po złożeniu wniosku warto pamiętać również o cofnięciu zlecenia stałego w swoim banku – jeśli zrobimy przelew, trudno wyobrazić sobie procedurę jego odzyskiwania.
Samo złożenie wniosku powinno nastąpić do 30 czerwca. Oczywiście w obecnych okolicznościach nie powinniśmy odwiedzać urzędów, stąd sugeruję skorzystanie z drogi elektronicznej przez PUE ZUS.
Jeśli ZUS będzie miał jakieś wątpliwości – skontaktuje się z nami telefonicznie. Rozstrzygnięcie pojawi się w portalu, przez który wnioskowaliśmy elektronicznie, lub – jeśli wybraliśmy inną drogę złożenia wniosku – otrzymamy je pocztą. W razie niepowodzenia mamy na odwołanie się 2 tygodnie od momentu doręczenia decyzji. W takiej sytuacji należy złożyć wniosek do Prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Świadczenie postojowe
To chyba druga z najpopularniejszych w ostatnich dniach metod wsparcia, przynajmniej w zakresie zapytań wśród przedsiębiorców i nie tylko. Nie tylko, bo nie tylko im się może należeć. A zatem – kto powinien zainteresować się tym pojęciem?
Tutaj również grupy są dwie – 1) przedsiębiorcy, 2) osoby wykonujące umowę agencyjną, umowę zlecenia lub inną umowę o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło (o ile nie podlegają ubezpieczeniu z innego tytułu). A zatem ta druga grupa to w uproszczeniu osoby na tak zwanych umowach śmieciowych.
Dla obu grup świadczenie to 2080 zł, a warunkiem jego otrzymania jest wystąpienie przestoju. Przychód w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku nie może przekroczyć 15 681 zł.
Ponadto w przypadku przedsiębiorców warunki otrzymania świadczenia są następujące:
- rozpoczęcie działalności przed lutym i jej niezawieszenie,
- przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku niższy o co najmniej 15% od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc.
Jeśli zatem składamy wniosek w kwietniu, to przychód za marzec powinien być o 15% niższy od lutowego.
Z kolei dla drugiej grupy warunki to:
- umowa cywilnoprawna zawarta przed 1 lutego 2020 r.,
- bycie mieszkańcem i obywatelem Polski lub posiadanie prawa pobytu.
Warto też zwrócić uwagę, że jeśli suma przychodów z umów cywilnoprawnych w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym złożono wniosek o świadczenie postojowe, wynosła do 1299,99 zł, to świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tych umów – nie jest to w takiej sytuacji wspomniane wcześniej 2080 zł.
Metoda ubiegania się o świadczenie postojowe osób na tzw. śmieciówkach zaczyna się (podobnie jak w przypadku ubiegania się o zwolnienie ze składki ZUS przedsiębiorców) od złożenia wniosku do ZUS-u. Ponownie polecam skorzystanie z drogi elektronicznej. Tym razem jednak robi to zleceniodawca, zamawiający, czyli powiedzmy „pracodawca” osoby będącej na umowie śmieciowej. Pieniądze wpłyną na podany rachunek bankowy. Droga odwołania też jest podobna.
Inne ułatwienia z tarczy antykryzysowej
Choć dwie omówione wyżej sytuacje są najpopularniejsze – to nie wszystko, co „oferuje” tarcza antykryzysowa. Warto przyjrzeć się takim hasłom jak:
- niepłacenie abonamentu czy tak zwanych zaiksów,
- odliczenie straty za 2020 r. od dochodu za 2019 r.
- czy złożenie niższych zaliczek PIT i CIT w celu nieutracenia płynności finansowej.
Istnieją także dofinansowania i pożyczki, czasowe wygaśnięcie umów najmu czy dzierżawy. Zwracam również uwagę, że często odrębne od tarczy wsparcie oferują gminy. Mamy też nieraz do czynienia ze specyficznymi dla określonych branż formami wsparcia – na przykład w zakresie działalności artystycznej i kulturalnej.
W tarczy antykryzysowej zawarto też zwolnienia z opłaty prolongacyjnej i odłożono większość terminów. Chodzi tu o takie sytuacje jak:
- zawiadomienie urzędu o dokonaniu płatności na rachunek, którego nie ma w wykazie podatników VAT,
- stosowanie nowej matrycy stawek VAT,
- przekazanie informacji o cenach transferowych,
- uiszczenie płatności za użytkowanie wieczyste
- czy opłacenie podatku od budynków.
Zawieszono także po prostu terminy procesowe i sądowe.
Podsumowanie
Tarcza antykryzysowa nie rozwiąże wszystkich problemów przedsiębiorców, ale warto się jej przyjrzeć i wykorzystać możliwości, które daje. Choć jest dość skomplikowanym aktem prawnym, to dzięki wskazówkom zamieszczonym na przykład na stronach ZUS czy gov.pl może stać się bardziej przejrzysta.
Mam nadzieję, że także to opracowanie ułatwiło jej zrozumienie – zachęcam Cię do zweryfikowania, czy w obecnych trudnych czasach rozwiązania te pomogą Ci choć na chwilę odetchnąć.
Pobierz bezpłatnie (0 zł) poradnik
Obowiązki Przedsiębiorcy w Polsce
Dowiesz się m.in.:
- czy na pewno legalnie prowadzisz swój biznes,
- do jakich ustępstw na rzecz klienta zobowiązuje Cię prawo,
- o jakich obowiązkach prawnych lepiej nie zapominać.
Mogę cofnąć zgodę w każdej chwili. Dane będą przetwarzane do czasu cofnięcia zgody.
Tomasz Palak
Radca prawny, prelegent, autor artykułów na tomaszpalak.pl i w prasie. Pięciokrotnie na podium konferencji I love marketing, występował również na Infoshare, TEDx Fuckup Nights i licznych innych wydarzeniach. Wykładowca WSB, WSAiB, WSEI i UTH. Ekspert proszony o wypowiedź przez podmioty z zewnętrzne – między innymi TVN, Rzeczpospolitą czy money.pl. Rozmowy z Tomkiem prowadzono między innymi w ramach audycji Mała Wielka Firma oraz Dzień Dobry TVN. Prywatnie gitarzysta.
