Przywileje dla przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą – zmiany już w 2020 roku

Druga połowa przyszłego roku przyniesie znaczące zmiany dla przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. 1 czerwca 2020 r. zostaną oni objęci w znaczącym zakresie ochroną przysługującą dotychczas jedynie konsumentom.

Na czym polegają zmiany w przepisach

Obecnie przedsiębiorca nabywający na przykład sprzęt komputerowy przez Internet na tzw. „firmę”, czyli na fakturę VAT, nie ma możliwości zwrotu sprzętu, gdy ten nie spełnia jego oczekiwań.

Od połowy 2020 r. przepisy (Ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych, art. 55*) zrównają w niżej opisanych uprawnieniach osoby fizyczne oraz przedsiębiorców nabywających towary i usługi, jeśli nie będą one ściśle związane z prowadzoną przez nich działalnością zawodową.

Objęcie przedsiębiorców uprawnieniami konsumenckimi dotyczyć będzie 3 aspektów:

1. Niedozwolone klauzule umowne
   • Jeśli wzorzec umowy, jakim posługuje się sprzedawca, zawiera postanowienia niedozwolone, a więc sprzeczne z dobrymi obyczajami lub rażąco naruszające interesy drugiej strony (tzw. klauzule abuzywne), przy czym nie zostały one uzgodnione indywidualnie z konsumentem – nie będą wiązać stron takiej umowy.
     • Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym ceny lub wynagrodzenia, jeżeli zostały sformułowane jednoznacznie.
     • Natomiast przez nieuzgodnione indywidualnie należy rozumieć te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu.
2. Rękojmia za wady
   • Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi dotyczy wad rzeczy sprzedanej, polegających na jej niezgodności z umową, czyli w szczególności jeśli:
     • nie posiada właściwości, które zostały wskazane w umowie lub wynikają z przeznaczenia tej rzeczy;
     • nie posiada właściwości, co do których sprzedawca zapewnił kupującego;
     • rzecz jest niekompletna.
3. Uprawnienie do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem
   • Przez odstąpienie od umowy zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa umowę uważa się za niezawartą.
   • Odstąpienia można dokonać w terminie 14 dni i bez podawania przyczyny swojej decyzji.
   • Oświadczenie można złożyć w formie pisemnej (przez wysłanie listu) lub w formie elektronicznej, jeżeli sprzedawca przewidział taką możliwość.
   • Wobec skorzystania z odstąpienia od umowy w przewidzianym terminie sprzedawca ma obowiązek niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania takiego oświadczenia, zwrócić wszystkie dokonane płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy.

Jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z nowych przepisów

Uprawnienia konsumenckie nie będą stosowane bezwzględnie do wszystkich umów zawieranych przez „jednoosobowych” przedsiębiorców.

Dodatkowym kryterium, jakie trzeba będzie spełnić, jest zawarcie umowy niezwiązanej bezpośrednio z przedmiotem prowadzonej przez siebie działalności. Jedynie w takim przypadku, jak słusznie dostrzega ustawodawca, znajomość produktu przez przedsiębiorcę czy sposób jego wykorzystania nie odbiega od zakresu korzystania czy wiedzy przeciętnego konsumenta. W takiej właśnie sytuacji rozróżnienie uprawnień konsumentów i przedsiębiorców jako nabywców nie znajdowało merytorycznego uzasadnienia.

Wprowadzane zmiany w praktyce wymuszą na sprzedawcach ustalenie zakresu prowadzonej przez kupującego działalności gospodarczej. Od tego bowiem, czy nabywany produkt związany jest z działalnością zawodową nabywcy czy też nie, zależeć będzie obowiązek respektowania zgłaszanych roszczeń „konsumenckich”. O tym, czy przedsiębiorca skorzysta z przywileju „konsumenckiego”, zdecyduje zatem specyfika prowadzonej przez niego działalności.

Przykład

Taki sam telefon kupiło 2 przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Pierwszy z nich za jego pomocą kontaktuje się z pracownikami, dostawcami i klientami. Drugi kupił aparat po to, by dalej nim handlować. Tym właśnie zajmuje się jego firma. Zakres uprawnień obu panów wobec sprzedawcy będzie zupełnie różny.

Pierwszy, nawet jeśli kupuje telefon na fakturę VAT, będzie mógł skorzystać z przywilejów wymienionych powyżej, tak samo jak w sytuacji, gdyby kupował telefon do prywatnego użytku.

Drugi przedsiębiorca, który nabył telefon w przedmiocie związanym z prowadzoną przez siebie działalnością, będzie traktowany na dotychczasowych zasadach.

Jak sprzedawca będzie sprawdzał zakres prowadzonej działalności swoich klientów

Warto, aby każdy przedsiębiorca zweryfikował wpisany do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej zakres prowadzonej przez siebie działalności. To właśnie wpis PKD będzie miał nadrzędne znaczenie w przyznaniu preferencyjnych uprawnień, zastrzeżonych dotychczas tylko dla obrotu konsumenckiego.

Konsekwencje nowych przepisów

Z jednej strony wchodzące w życie przepisy mają zagwarantować przedsiębiorcom prowadzącym własną działalność ograniczenie ryzyka zawarcia niekorzystnych umów czy zabezpieczenie w ich należytym wykonaniu. Z drugiej jednak strony ci sami przedsiębiorcy, oferując swoje produkty i usługi, będą zmuszeni weryfikować PKD nabywców swoich produktów.

Niestety pojawia się obawa, czy nowe dedykowane przedsiębiorcom przepisy, które z założenia powinny uczynić obrót bardziej pewnym, stabilnym i przejrzystym, nie okażą się uprawnieniami wymagającymi ich dodatkowego zaangażowania w obsłudze biznesu.

^{*Art. 55. Ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych
W ustawie z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2019 r. poz. 134 i 730) po art. 38 dodaje się art. 38a w brzmieniu:
"Art. 38a. Przepisy dotyczące konsumenta zawarte w niniejszym rozdziale stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej".}

Pobierz bezpłatnie (0 zł) poradnik

Obowiązki Przedsiębiorcy w Polsce

Dowiesz się m.in.:

• czy na pewno legalnie prowadzisz swój biznes,
• do jakich ustępstw na rzecz klienta zobowiązuje Cię prawo,
• o jakich obowiązkach prawnych lepiej nie zapominać.

POBIERAM
Pobierając materiały, wyrażam zgodę na otrzymywanie newslettera i informacji handlowych od Coraz Lepszej Firmy.
Mogę cofnąć zgodę w każdej chwili. Dane będą przetwarzane do czasu cofnięcia zgody.

Małgorzata Suchecka

Radca prawny. Absolwentka Wyższej Szkoły Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych w Gdyni (Prawo), Uniwersytetu Florenckiego (Prawo), a także Uniwersytetu Warszawskiego (Prawo podatkowe). Od 2009 r. członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Gdańsku.

Specjalizuje się w prowadzeniu negocjacji handlowych oraz bieżącej asyście dla kadry menedżerskiej, wdraża również RODO. Prowadzi własną kancelarię radcy prawnego. Prywatnie miłośniczka sportu, w szczególności narciarstwa oraz kite, a także pasjonatka podróży. Uczestniczka Programu Rozwoju Coraz Lepszej Firmy.